سیستم کانال کشی و اجزای مختلف آن

هر سیستم کانال کشی از اجزای مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:

کانال‌ها: کانال‌ها اصلی‌ترین اجزای سیستم¬های کانال کشی هستند و وظیفه انتقال هوا را بر عهده دارند. کانال‌ها می‌توانند از جنس فلز، پلاستیک یا سایر مواد ساخته شوند. 

دریچه‌ها: دریچه‌ها در انتهای کانال‌ها قرار می‌گیرند و وظیفه توزیع هوا در محیط را بر عهده دارند. 

دریچه‌ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از: 

دریچه‌های تأمین هوا: این دریچه‌ها هوا را از سیستم تهویه مطبوع به محیط وارد می‌کنند. 

دریچه‌های برگشت هوا: این دریچه‌ها هوا را از محیط جمع‌آوری می‌کنند و به سیستم تهویه مطبوع بازمی‌گردانند. 

دریچه‌های تنظیم هوا: این دریچه‌ها وظیفه تنظیم مقدار هوای ورودی یا خروجی را بر عهده دارند. 

دمپرها: دمپرها در مسیر کانال‌ها قرار می‌گیرند و وظیفه کنترل جریان هوا را بر عهده دارند. 

دمپرها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:

نوع سیستم تهویه مطبوع 

اولین و مهم‌ترین عامل در طراحی سیستم¬های کانال کشی، نوع سیستم تهویه مطبوع است. سیستم‌های تهویه مطبوع مختلفی وجود دارند که هر کدام دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. برخی از سیستم‌های تهویه مطبوع مانند سیستم‌های VRF و چیلر دارای ظرفیت هوادهی بالا هستند و نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری دارند. برخی دیگر از سیستم‌های تهویه مطبوع مانند سیستم‌های هواساز دارای ظرفیت هوادهی پایین‌تری هستند و نیاز به کانال‌های کوچک‌تری دارند. سیستم‌های تهویه مطبوع را می‌توان از نظر نوع هوادهی به دو دسته تقسیم کرد: 

سیستم‌های تهویه مطبوع با هوادهی یک طرفه: در این سیستم‌ها، هوای تازه از یک طرف محیط وارد می‌شود و هوای مصرف شده از طرف دیگر محیط خارج می‌شود. 

سیستم‌های تهویه مطبوع با هوادهی دو طرفه: در این سیستم‌ها، هوای تازه از یک طرف محیط وارد می‌شود و هوای مصرف شده از طرف دیگر محیط خارج می‌شود. همچنین، بخشی از هوای مصرف شده از طریق کانال‌های برگشت هوا به سیستم تهویه مطبوع بازمی‌گردد. سیستم‌های تهویه مطبوع را می‌توان از نظر ظرفیت هوادهی به دو دسته تقسیم کرد: 

سیستم‌های تهویه مطبوع با ظرفیت هوادهی بالا: این سیستم‌ها برای محیط‌های بزرگ مانند کارخانه‌ها، فروشگاه‌ها و ساختمان‌های اداری کاربرد دارند. 

سیستم‌های تهویه مطبوع با ظرفیت هوادهی پایین: این سیستم‌ها برای محیط‌های کوچک مانند خانه‌ها، آپارتمان‌ها و دفاتر کوچک کاربرد دارند.

طراحی سیستم کانال کشی و فاکتورهای موثر بر آن

طراحی سیستم های کانال کشی یک فرآیند پیچیده است که باید با دقت و رعایت استانداردهای لازم انجام شود. در طراحی هر سیستم کانال باید موارد مختلفی مانند نوع سیستم تهویه مطبوع، ابعاد و شکل محیط، میزان هوای مورد نیاز، شرایط دمایی محیط و بودجه در نظر گرفته شود.

در ادامه به بررسی عوامل موثر بر این بخش می¬پردازیم:

ابعاد و شکل محیط

عامل مهم بعدی در طراحی سیستم های کانال کشی، ابعاد و شکل محیط است. هرچه محیط بزرگتر باشد، نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری وجود دارد. همچنین، شکل محیط نیز می‌تواند بر طراحی سیستم کانال کشی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در محیط‌های پیچیده و دارای گوشه‌های زیاد، نیاز به کانال‌های بیشتری وجود دارد. ابعاد و شکل محیط بر طول، عرض و ارتفاع کانال‌ها تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، در محیط‌های بزرگ، نیاز به کانال‌های طولانی‌تری وجود دارد. همچنین، در محیط‌های دارای گوشه‌های زیاد، نیاز به کانال‌های بیشتری وجود دارد.

 میزان هوای مورد نیاز

یکی دیگر از عوامل مهم در طراحی سیستم کانال کشی، میزان هوای مورد نیاز است. میزان هوای مورد نیاز به عوامل مختلفی مانند نوع کاربری محیط، تعداد افراد حاضر در محیط، میزان رطوبت محیط و شرایط دمایی محیط بستگی دارد. میزان هوای مورد نیاز بر قطر کانال‌ها تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، اگر میزان هوای مورد نیاز زیاد باشد، نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری با قطر بیشتر وجود دارد.

شرایط دمایی محیط

عامل سوم و مهم در طراحی سیستم های کانال کشی، شرایط دمایی محیط است. اگر محیط دارای شرایط دمایی نامساعدی باشد، نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری برای انتقال هوای بیشتر وجود دارد. به عنوان مثال، در محیط‌های گرم و مرطوب، نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری برای انتقال هوای سردتر وجود دارد. شرایط دمایی محیط بر سرعت جریان هوا در کانال‌ها تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، اگر محیط دارای شرایط دمایی نامساعدی باشد، نیاز به کانال‌های بزرگ‌تری با سرعت جریان هوا بیشتر وجود دارد. 

بودجه

آخرین عامل مهم در طراحی سیستم کانال کشی، بودجه است. هزینه اجرای سیستم کانال کشی به عوامل مختلفی مانند نوع سیستم تهویه مطبوع، ابعاد و شکل محیط، میزان هوای مورد نیاز و شرایط دمایی محیط بستگی دارد. اجرای سیستم کانال کشی باید با دقت و رعایت استانداردهای لازم انجام شود تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود. در عین حال، انتخاب سیستم های کانال کشی مناسب باید با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع سیستم تهویه مطبوع، ابعاد و شکل محیط، میزان هوای مورد نیاز، شرایط دمایی محیط و بودجه انجام شود. بودجه بر نوع مواد و تجهیزات مورد استفاده در سیستم های کانال کشی تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، اگر بودجه محدود باشد، نیاز به استفاده از مواد و تجهیزات ارزان‌تر وجود دارد. 

نواع سیستم کانال کشی را بشناسیم!

کانال کشی گرد

سیستم کانال گرد، یکی از رایج‌ترین انواع سیستم‌های کانال کشی است و مزایای مختلفی دارد که عبارتند از: 

راندمان بالاتر: کانال‌های گرد دارای اصطکاک کمتری نسبت به کانال‌های چهارگوش هستند و بنابراین، راندمان سیستم های کانال کشی را افزایش می‌دهند. 

سادگی در نصب: کانال‌های گرد نصب آسان‌تری نسبت به کانال‌های چهارگوش دارند. 

مقاومت در برابر نشت هوا: کانال‌های گرد دارای مقاومت بیشتری در برابر نشت هوا نسبت به کانال‌های چهارگوش هستند. موارد استفاده از سیستم کانال کشی گرد 

عبارتند از: سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی: این سیستم‌ها معمولاً از کانال‌های گرد استفاده می‌کنند تا راندمان سیستم را افزایش دهند. 

سیستم‌های تهویه مطبوع صنعتی: این سیستم‌ها نیز اغلب از کانال‌های گرد استفاده کرده و راندمان سیستم را افزایش می¬دهند.

سیستم‌های تهویه مطبوع تجاری: در این سیستم‌ها نیز می‌توان از کانال‌های گرد استفاده کرد. کانال کشی چهارگوش سیستم های کانال کشی چهارگوش، نوع دیگری از سیستم‌های کانال کشی بوده و مزایای مختلفی نیز دارد که عبارتند از: 

 صرفه اقتصادی: کانال‌های چهارگوش معمولاً ارزان‌تر از کانال‌های گرد هستند و طراحی و ساخت آنها نیز آسان-تر است. 

انعطاف‌پذیری بیشتر: کانال‌های چهارگوش انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به کانال‌های گرد دارند و بنابراین، می‌توان آنها را در فضاهای پیچیده‌تر نصب کرد. موارد استفاده از سیستم های کانال کشی چهارگوش عبارتند از: 

سیستم‌های تهویه مطبوع مسکونی: این سیستم‌ها معمولاً از کانال‌های چهارگوش استفاده می‌کنند تا هزینه سیستم را کاهش دهند. 

سیستم‌های تهویه مطبوع تجاری کوچک: این سیستم‌ها نیز می‌توانند از کانال‌های چهارگوش استفاده کنند. 

سیستم‌های تهویه مطبوع صنعتی کوچک: در این سیستم‌ها می‌توان از کانال‌های چهارگوش استفاده نمود. در نهایت، انتخاب نوع سیستم کانال کشی مناسب باید با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع سیستم تهویه مطبوع، ابعاد و شکل محیط، میزان هوای مورد نیاز و بودجه انجام شود. 

سیستم های کانال کشی از نظر نوع سیستم تهویه مطبوع

انواع سیستم های کانال کشی از نظر نوع سیستم تهویه مطبوع نیز به دو نوع تقسیم می¬شود: 

کانال کشی برای سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی: این سیستم برای انتقال هوای سرد یا گرم تولیدشده توسط سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی به نقاط مختلف محیط استفاده می‌شود. 

کانال کشی برای سیستم‌های تهویه مطبوع محلی: این نوع برای انتقال هوای سرد یا گرم تولیدشده توسط سیستم‌های تهویه مطبوع محلی به نقاط مختلف محیط استفاده می‌شود.

مزایا و معایب سیستم کانال کشی

سیستم¬های کانال کشی در طول زمان دستخوش تغییرات زیادی شده و از نظر طراحی و ساخت تکامل بالایی پیدا کرده¬اند. با ابن وجود این سیستم¬ها همواره در حال پیشرفت بوده و از نظر دانش فنی ساخت و به-کارگیری در حال تکامل هستند. مزایا و معایبی نیز به این سیستم¬ها وارد است که در ادامه به بررسی آنها می¬پردازیم: 

• از مزایای سیستم های کانال کشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• قابلیت کنترل دقیق دما و رطوبت محیط 

• امکان توزیع یکنواخت هوا در محیط 

• امکان استفاده از فیلترهای هوا برای بهبود کیفیت هوا 

معایب این سیستم¬های کانال کشی نیز عبارتند از: 

• هزینه بالای اجرای سیستم 

• نیاز به فضای کافی برای نصب کانال‌ها 

• امکان ایجاد سروصدا در محیط 

سخن آخر

سیستم های کانال کشی یکی از اجزای مهم سیستم‌های تهویه مطبوع هستند که وظیفه انتقال هوای سرد یا گرم تولیدشده توسط سیستم تهویه مطبوع به نقاط مختلف محیط را بر عهده دارند. انتخاب نوع سیستم کانال مناسب باید با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع سیستم تهویه مطبوع، ابعاد و شکل محیط، میزان هوای مورد نیاز و بودجه انجام شود. تنوع در شیوه¬های طراحی و نصب این کانال¬ها و نیز موارد استفاده متنوع آنها بخش مهمی از دانش فنی مورد نیاز برای سیستم ایده¬آل کانال کشی را تشکیل می¬دهد. در نهایت سیستم مناسب کانال کشی باید بتواند هوای سرد یا گرم را با حداکثر راندمان و کمترین نشت هوا به نقاط مختلف محیط منتقل کند.